[Sinema-Müzik]"Karanlık Sözler: Müzikte Yabancılaşma Ve Noir Üzerine Bir Deneme VI"
Emre Karacaoğlu*

"VE YARIN GELMEYECEK Kİ VE BUGÜN BURADA DEĞİLDİ Kİ"

"There are children in the morning
They are leaning out for love
And they will lean that way forever

Sabahleyin çocuklar var
Sevgi için kollarını açmışlar
Ve sonsuza kadar öyle kalacaklar"

Romantik bir aşk baladı olsun ya da majör tonlarda ritmik bir şarkı olsun, bestelerinde "yabancılaşma"yı daimi bir motif olarak kullanan bir diğer üstat: Leonard Cohen.

Kanadalı Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Cohen, babasını dokuz yaşında kaybetse de babasının kendisine vasiyet ettiği yüklü gelir sayesinde daha gençlik yıllarından itibaren çok sevdiği edebiyatla ve müzikle ilgilenebilme şansını rahatça elde etti. 15-16 yaşlarında gitar çalmasını öğrendi ve kendi country-folk grubu "Bucksin Boys"u kurdu. Daha o zamanlarda yazdığı şarkılarda bile ömrü boyunca eserlerini kıskıvrak kavrayıp bırakmayacak o karanlık hava duyulabiliyordu.

1956 yılında daha 22 yaşındayken ilk şiir kitabını yayınladı: "Let Us Compare Mythologies (Mitolojileri Karşılaştıralım)." Ama edebi kesimlerin ilk dikkatini çeken kitabı beş sene sonra ortaya çıktı: "The Spice-Box of Earth (Dünya'nın Baharat Kutusu)." Ömrü boyunca savaş vereceği depresyon ve yalnızlık, bu kitabındaki şiirlerinin (aşkla beraber) temel konularıydı:

60'lı yılların başında Yunan adası Hydra'ya taşındıktan sonra bir şiir kitabı ve ilk roman denemesinden sonra günümüzde artık bir klasik statüsü kazanan ve hatta 60'ların en iyi deneysel romanlarından biri kabul edilen "Beautiful Losers (Görkemli Kaybedenler)"ı kaleme aldı (birinci tekildeki romanda başkahraman, "hiçbir zaman yeterince sarhoş, yeterince fakir, yeterince zengin olamayan" ve kendini bir aşk üçgeni içinde bulan bir "kaybeden"dir). Ve 1967'de Amerika'ya taşındıktan sonra da profesyonel müzik kariyeri başlamış oldu. O zamanki hippi hareketi ve genel çok sesli psychedelic rock hareketi içinde Cohen'in karanlık sözleri ve bariton sesine dayalı müziği bulunduğu ülkede çok ses getirmese de Kanada ve Avrupa ona kulak verdi. Amerika Iron Butterfly'ın "In-A-Gadda-Da-Vida"sıyla uçup dans ederken Cohen'in intihar, depresyon ve mutsuz aşk üzerine kurulu ilk albümü "Songs of Leonard Cohen"'in onlara pek bir şey ifade etmemesi anlaşılabilir. Yazıya girişte alıntıladığım, "yarı-deli" bir kadının anlatıldığı "Suzanne" şarkısıyla Cohen, kendini ve aşk anlayışını dinleyenlerine tanıtıyordu:

1979 senesinde Phil Spector'ın prodüktörlük yaptığı ve kendisinin "grotesk" olarak tanımladığı "Death of A Ladies Man" albümü olsun, 80'lerin moda sound unu yakalayan 80'li yıllar albümleri olsun bütün albümlerinde sözlerinden, sözlerindeki karanlık tondan asla taviz vermedi, Cohen. Zamanımıza yaklaşan tarihlerdeki albümlerinde savaş, siyaset gibi konulara kara, satirik mizahıyla değinirken bile hiç kimseye uymayan, duruşundan ödün vermeyen tutumunu sürdürdü. "Natural Born Killers"da duyduğumuz "The Future" albümündeki "Democracy" parçasından bu hiciv örneği:

Depresyonla yetişkinlik yılları boyunca da mücadele ettiğini söyleyen şair 1994 yılında Los Angeles'taki Mount Baldy Zen merkezine yazıldıktan sonra 2001 yılında bir Budist rahip olarak merkezden ayrıldı. Yaşının ilerlemesiyle birlikte hayatla artık daha barışık olduğunu söylese de geçen sene yayınladığı "Dear Heather" albümünde bile elini eski tarzında yazmaktan alıkoyamamış. "Because Of"da: